Uwagi na temat osiemnastowiecznego wyposażenia kolegiaty w Skalbmierzu

Abstrakt

Kolegiata św. Jana Chrzciciela w Skalbmierzu od dawna budziła zainteresowanie starożytników, historyków i historyków sztuki, w tym w szczególności badaczy architektury średniowiecznej, jednakże bogate i zróżnicowane artystycznie wyposażenie kościoła pozostawało raczej na uboczu badań. Dotychczas nie przeanalizowano znajdujących się w kolegiacie w Skalbmierzu dzieł osiemnastowiecznej snycerki, a z częścią zaproponowanych w literaturze tez nie można się zgodzić. W ogóle nie poruszono także problematyki ołtarzy przeniesionych ze Skalbmierza do innych świątyń. Nie rozważano również wyposażenia skalbmierskiego w szerszym kontekście osiemnastowiecznej snycerki małopolskiej. Podstawę dla opracowania artykułu stanowiły materiały archiwalne, inwentarze i archiwalne fotografie pochodzące z Archiwum Diecezjalnego w Kielcach oraz gruntowna analiza formalna i stylistyczna ołtarzy w skalbmierskiej kolegiacie i ich dekoracji rzeźbiarskiej (figuralnej i ornamentalnej). Dzięki badaniom udało się zidentyfikować i przeanalizować ołtarze pierwotnie umieszczone w kolegiacie w Skalbmierzu, a obecnie znajdujące się w kościele parafialnym w Bogucicach. Ustalono datowania całości osiemnastowiecznego wyposażenia w Skalbmierzu i zaproponowano autorstwo działających w Krakowie warsztatów snycerskich Antoniego Frączkiewicza, Jerzego Hankisa, Michała Dobkowskiego i Wojciecha Rojowskiego.